Những Sai Lầm Phổ Biến Trong Quản Lý Tài Chính Cá Nhân

Tại Việt Nam, phần lớn người dân chưa được tiếp cận đầy đủ với kiến thức về quản lý tài chính cá nhân một cách hệ thống như tại các quốc gia phát triển. Thay vì áp dụng các phương pháp quản lý tài chính chuyên sâu, nhiều người vẫn đưa ra quyết định tài chính dựa trên cảm xúc nhất thời. Ví dụ: khi có tiền dư thì gửi tiết kiệm, nhưng chỉ vài ngày sau lại rút ra để mua một món đồ mới như điện thoại hay phụ kiện thời trang.



Vậy nguyên nhân nào khiến chúng ta dễ rơi vào lối chi tiêu thiếu kiểm soát như vậy? Hãy cùng HSCinvest khám phá những lỗi phổ biến trong cách quản lý tiền bạc, để từ đó điều chỉnh thói quen tài chính và xây dựng nền tảng vững chắc cho tương lai.

1. Không chuẩn bị quỹ dự phòng – dễ bị động khi rủi ro xảy đến

Không ít người có thói quen sống theo kiểu “đến đâu hay đến đó”, mà quên mất việc chuẩn bị một khoản tiền riêng để đối phó với những tình huống bất ngờ như bệnh tật, mất việc hay tai nạn. Khi biến cố xảy ra, sự thiếu chuẩn bị về tài chính khiến bạn dễ rơi vào tình trạng khủng hoảng, thậm chí phải vay mượn hoặc gánh nợ, gây ảnh hưởng không nhỏ đến bản thân và gia đình.

Theo khuyến nghị từ các chuyên gia tài chính, mỗi người nên có một quỹ dự phòng tương đương 3–6 tháng chi tiêu thiết yếu, gửi tại tài khoản tiết kiệm linh hoạt để dễ dàng rút khi cần thiết.

2. Chi tiêu không kiểm soát – nguyên nhân khiến tiền “bốc hơi” không dấu vết

Những khoản chi tưởng chừng nhỏ như ly cà phê sáng, bữa ăn vặt, hay vé xem phim cuối tuần thường bị xem nhẹ. Nhưng nếu cộng dồn trong vài tháng, bạn sẽ bất ngờ với tổng số tiền đã chi. Ví dụ: chỉ cần mỗi tuần đi ăn ngoài 2 lần, mỗi lần 500.000 đồng, thì trong một năm bạn đã tiêu gần 52 triệu đồng – đủ để sắm một chiếc xe máy mới hoặc đóng học phí cả năm cho con.

Giải pháp đơn giản: hãy xây dựng thói quen lập kế hoạch chi tiêu rõ ràng. Sử dụng các app quản lý tài chính để ghi chép lại mọi khoản chi dù nhỏ nhất. Sau 2–3 tháng theo dõi nghiêm túc, bạn sẽ hiểu rõ mình đang “mất tiền” ở đâu và có thể điều chỉnh hiệu quả hơn.

3. Dùng thẻ tín dụng không đúng cách – gánh nặng tài chính ngày càng lớn

Thẻ tín dụng rất tiện lợi, nhưng nếu sử dụng thiếu cân nhắc thì đây chính là nguyên nhân khiến bạn dễ tiêu vượt khả năng chi trả. Nhiều người dần lệ thuộc vào “vay trước – trả sau”, dẫn đến tình trạng nợ chồng chất, với lãi suất cao làm hao hụt tài sản một cách âm thầm.

Để sử dụng thẻ tín dụng hiệu quả, bạn cần phân biệt rõ nợ xấunợ tốt. Ví dụ: nếu bạn trả góp mua laptop chỉ để giải trí thì đó là nợ xấu, nhưng nếu dùng cho công việc giúp tạo ra thu nhập (viết lách, thiết kế, làm freelance…) thì đó là nợ tốt và đáng cân nhắc.

4. Thiếu hiểu biết và thờ ơ với bảo hiểm nhân thọ

Tại Việt Nam, tỷ lệ người dân sở hữu bảo hiểm nhân thọ còn thấp, phần vì tâm lý e ngại “xui xẻo”, phần vì chưa nhận thức được giá trị thực sự của loại hình bảo vệ này. Nhiều người vẫn tin rằng: “Có chuyện thì cũng chịu thôi, lo trước cũng không thay đổi được gì.”

Tuy nhiên, sự thật là bảo hiểm nhân thọ không giúp ngăn chặn rủi ro, mà giúp giảm thiểu hậu quả tài chính khi rủi ro xảy ra. Đặc biệt nếu bạn là người trụ cột, việc có bảo hiểm đồng nghĩa với việc bạn đang bảo vệ sự ổn định tài chính cho gia đình trong tương lai – dù chuyện gì xảy ra.

5. Muốn tăng thu nhập nhưng không dám đầu tư – sai lầm lớn trong quản lý tài sản

Để gia tăng tài sản, bạn chỉ có 2 con đường: tiết kiệm hoặc đầu tư. Tiết kiệm giúp bảo toàn vốn, nhưng lãi suất thấp và giá trị đồng tiền ngày càng giảm khiến hình thức này khó tạo ra sự đột phá về tài chính.

Ngược lại, đầu tư có thể đem lại lợi nhuận cao, nhưng cũng kèm theo rủi ro. Vì thế, việc học và trang bị kiến thức đầu tư là yếu tố then chốt. Hãy bắt đầu với số vốn nhỏ, hiểu rõ kênh đầu tư mình chọn và luôn theo dõi diễn biến thị trường.

Như Warren Buffett từng nói: “Đừng đặt tất cả trứng vào một giỏ.” Đa dạng hóa nguồn thu nhập và đầu tư khôn ngoan chính là chìa khóa giúp bạn không chỉ bảo toàn tài sản mà còn phát triển nó bền vững theo thời gian.


Mới hơn Cũ hơn